Πηγή: Γραφείο οικονομικών και εμπορικών υποθέσεων της Πρεσβείας της Ελλάδας στο Λονδίνο
Προς ενημέρωση των επαγγελματιών οδηγών φορτηγών, οι οποίοι εκτελούν οδικές εμπορευματικές μεταφορές μεταξύ του Ην. Βασιλείου και της ΕΕ, η βρετανική κυβέρνηση έχει αναρτήσει αναλυτικό οδηγό, που αφορά σε:
-αναγκαία έγγραφα,
-νέες διαδικασίες ελέγχου στα συνοριακά σημεία εισόδου
– νέους κανόνες διαχείρισης της κυκλοφορίας με κατεύθυνση τα λιμάνια.
Συγκεκριμένα όσον αφορά τους μεταφορείς ΕΕ:
Άδεια
Οι μεταφορείς της ΕΕ πρέπει να διαθέτουν άδεια από τη χώρα εγκατάστασής τους και να φέρουν ανά πάσα στιγμή αντίγραφο της Κοινοτικής άδειας (Community license).
Καμποτάζ
Οι μεταφορείς της ΕΕ μπορούν να συνεχίσουν να εκτελούν ενδομεταφορές στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Τεκμηρίωση οδηγού και οχήματος
Οι μεταφορείς της ΕΕ που δραστηριοποιούνται προς, από ή μέσω του Ηνωμένου Βασιλείου θα πρέπει να φέρουν απόδειξη ασφάλισης για το όχημα και το ρυμουλκούμενό τους. Στο Ηνωμένο Βασίλειο θα αναγνωρίζεται η πράσινη κάρτα ή άλλη απόδειξη ασφάλισης αυτοκινήτων.
Διασυνοριακές ευθύνες κατά τη μεταφορά εμπορευμάτων
Έμπορος: O έμπορος έχει την ευθύνη για την υποβολή της τελωνειακής διασάφησης καθώς και της παροχής των αναγκαίων εγγράφων προς τη μεταφορική εταιρεία και τον οδηγό. Αυτό μπορεί να γίνει απευθείας ή μέσω τρίτου μέρους, για παράδειγμα μεταφορικής εταιρείας, εταιρείας logistics ή τελωνειακού πράκτορα.
Εταιρεία μεταφορών: Η μεταφορική εταιρεία υποχρεούται να διασφαλίσει ότι ο οδηγός της διαθέτει όλες τις απαραίτητες τελωνειακές πληροφορίες και έγγραφα.
Η μεταφορική εταιρεία πρέπει επίσης να επιβεβαιώσει ότι οι οδηγοί της γνωρίζουν ποιά έγγραφα πρέπει να παρουσιάζουν σε κάθε στάδιο του ταξιδιού, συμπεριλαμβανομένων:
– σε καθ’ οδόν ελέγχους πριν από την αναχώρηση – ότι είναι σε ετοιμότητα για τη συνοριακή διέλευση
– σε λιμένες ή τερματικούς σταθμούς τρένων
– στα τελωνεία
Οδηγός: Ο οδηγός πρέπει να φέρει εντός του οχήματος, καθόλη τη διάρκεια του ταξιδιού, τις πληροφορίες και τα έγγραφα που του χορηγούνται από την εταιρεία μεταφοράς. Περιλαμβάνονται εδώ πληροφορίες και έγγραφα που είναι απαραίτητα για την ικανοποίηση των απαιτήσεων των ΚΜ-ΕΕ. Αυτό συμβαίνει επειδή κάθε μετακίνηση εμπορευμάτων από την ΕΕ προς το Ηνωμένο Βασίλειο είναι μια κίνηση εξαγωγής για τις αρχές της ΕΕ και ταυτόχρονα κίνηση εισαγωγής για τις αρχές του Ηνωμένου Βασιλείου.
Είναι ζωτικής σημασίας οι οδηγοί να γνωρίζουν ποιές πληροφορίες και τεκμηρίωση χρειάζονται για τη μεταφορά και πού, πότε και πώς θα παρουσιαστούν και θα ελεγχθούν.
Θέματα ασφάλειας και προστασίας (safety & security)
Υπάρχουν τέσσερις τρόποι με τους οποίους τα αγαθά μπορούν να διακινηθούν διασυνοριακά:
με προαναγγελία
με βάση τη Σύμβαση περί Κοινού Καθεστώτος Διαμετακόμισης (Common Transit Convention – CTC1)
με Προσωρινή Εισαγωγή (ATA)
με Διεθνή Οδική Μεταφορά (TIR)
Για όλους τους ανωτέρω τρόπους, απαιτείται δήλωση ασφάλειας (safety & security).
Υπάρχουν δύο τύποι διασαφήσεων ασφαλείας: η συνοπτική διασάφηση εξόδου (Εxit Summary Declaration – EXS) και η συνοπτική διασάφηση εισόδου (Entry Summary Declaration – ENS).
Ο μεταφορέας υποχρεούται γενικά να υποβάλει EXS στην τελωνειακή αρχή της χώρας από την οποία εξέρχεται (εξάγεται) η αποστολή και ENS στην τελωνειακή αρχή της χώρας στην οποία εισέρχεται (εισάγεται) η αποστολή.
Από την 1η Ιανουαρίου 2021, οι δηλώσεις ασφάλειας θα απαιτούνται για εισαγωγές και εξαγωγές από το ΗΒ. Ωστόσο, λαμβανομένου υπ’ όψιν του αντίκτυπου της πανδημίας (COVID-19), οι δηλώσεις εισαγωγής ασφάλειας σε αγαθά από την ΕΕ σε GB δεν θα απαιτούνται για 6 μήνες, έως τις 30 Ιουνίου 2021.
Όσον αφορά τη μεταφορά αγαθών από την ΕΕ προς την Μεγάλη Βρετανία (Μ.Β.):
Μετακίνηση εμπορευμάτων από την Ιρλανδία στη Μ.Β.
Όλα τα εμπορεύματα που μεταφέρονται από την Ιρλανδία στη Μ.Β. απαιτούν διασάφηση εξαγωγής. Η συνοπτική διασάφιση εξόδου από την Ιρλανδία περιέχει τις λεπτομέρειες ασφάλειας διασάφησης εξαγωγής EXS.
Για εμπορεύματα που εξάγονται με την διαδικασία RoRo (Roll on / Roll off), πρέπει να συμπληρωθεί μια Κοινοποίηση πριν από την επιβίβαση και πριν από την άφιξη στο λιμάνι αναχώρησης στην Ιρλανδία χρησιμοποιώντας την υπηρεσία RoRo της Irish Revenue2.
Οι διασαφήσεις εξαγωγής της ΕΕ αποτελούν ευθύνη του εξαγωγέα και υποβάλλονται με την χρησιμοποίηση του υπάρχοντος συστήματος αυτόματης επεξεργασίας εισόδου (Automated Entry Processing – AEP). Το σύστημα AEP χειρίζεται την επικύρωση, την επεξεργασία, τον υπολογισμό των δασμών και τον εκτελωνισμό των τελωνειακών διασαφήσεων.
Η Υπηρεσία της Irish Revenue διαθέτει πληροφορίες σχετικά με τα ηλεκτρονικά συστήματα Τελωνείων3.
Μετακίνηση εμπορευμάτων μεταξύ Ιρλανδίας και Βόρειας Ιρλανδίας (B.I.)
Οι οδηγοί που μετακινούν εμπορεύματα μεταξύ Ιρλανδίας και B.I θα αντιμετωπίσουν διαφορετικές τελωνειακές διαδικασίες4 σε σχέση με τις άλλες συναλλαγές ΗΒ-ΕΕ.
Υποχρέωση προαναγγελίας
Πριν την αναχώρηση από την ΕΕ:
Κατά τη συλλογή των εμπορευμάτων, στον οδηγό πρέπει να παρέχονται όλες οι σχετικές τελωνειακές πληροφορίες ή έγγραφα και άλλα έγγραφα. Ο οδηγός πρέπει να επιβεβαιώσει:
• ότι ο έμπορος έχει ολοκληρώσει τις διαδικασίες εξαγωγής της ΕΕ
• με τον εξαγωγέα, ότι πληρούνται όλες οι απαιτήσεις εισαγωγής στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Από τον Ιανουάριο του 2021 και για περίοδο 6 μηνών, θα ισχύουν διαφορετικές τελωνειακές απαιτήσεις για ελεγχόμενα εμπορεύματα και μη ελεγχόμενα εμπορεύματα.
Ελεγχόμενα εμπορεύματα: Από την 1η Ιανουαρίου 2021, θα απαιτούνται τελωνειακές διασαφήσεις για όλα τα εμπορεύματα στον κατάλογο ελεγχόμενων εμπορευμάτων. Επομένως, ο μεταφορέας πρέπει να έχει το έγγραφο MRN (Movement Reference Number) κατά τη μεταφορά ελεγχόμενων εμπορευμάτων.
Μη ελεγχόμενα εμπορεύματα: Για τα μη ελεγχόμενα εμπορεύματα, ο εισαγωγέας μπορεί να πραγματοποιήσει την εγγραφή στα αρχεία της επιχείρισής του και, στη συνέχεια, να ακολουθήσει μια συμπληρωματική διασάφηση που πρέπει να υποβληθεί στην υπηρεσία Εσόδων και Τελωνείων (HMRC) εντός 6 μηνών από την εισαγωγή. Επομένως, ο μεταφορέας πρέπει να έχει τον αριθμό εγγραφής και ταυτοποίησης του οικονομικού φορέα (EORI – Economic Operators Registration and Identification) του εμπόρου κατά τη μεταφορά των μη ελεγχόμενων εμπορευμάτων.
Διασαφήσεις ασφάλειας (safety & security) κατά την εισαγωγή
Για εμπορεύματα που εξέρχονται από την ΕΕ από την 1.1.2021, απαιτούνται διασαφήσεις EXS. Από την 1.7.2021, θα απαιτούνται διασαφήσεις ENS για εισαγωγές από την ΕΕ στο ΗΒ. Πρόκειται για το ίδιο μοντέλο που χρησιμοποιεί το Ην. Βασίλειο για εισαγωγές και από τις υπόλοιπες χώρες.
Για εμπορεύματα που εισάγονται στο ΗΒ, οι μεταφορείς έχουν τη νομική ευθύνη να παρέχουν στην βρετανική τελωνειακή αρχή πληροφορίες ασφάλειας πριν από την άφιξη, μέσω διασαφήσεων ENS. Για τις μεταφορές RoRo, ως μεταφορέας θεωρείται ο μεταφορέας πορθμείων για ασυνόδευτα εμπορεύματα ή ο οδικός μεταφορέας για συνοδευόμενα εμπορεύματα. Ο μεταφορέας μπορεί να συμφωνήσει να μεταβιβάσει την απαίτηση για πιστοποιητικά ασφάλειας στον έμπορο, ωστόσο ο μεταφορέας διατηρεί τη νομική ευθύνη για την ασφάλεια των αγαθών.
Από νομική άποψη, η διασάφηση ENS απαιτείται να είναι πλήρης και ακριβής εξ όσων γνωρίζει ο δηλών κατά τη στιγμή της δήλωσης. Ωστόσο, εάν μεταγενέστερα τροποποιηθούν κάποια στοιχεία, η διασάφηση ENS μπορεί να τροποποιηθεί έως την άφιξη στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Τα δεδομένα που απαιτούνται για τη διασάφηση ENS περιλαμβάνουν:
• τον αποστολέα
• τον παραλήπτη
• την περιγραφή των εμπορευμάτων
• τη διαδρομή (ανά χώρα)
• το μέσο μεταφοράς (π.χ. στοιχεία πλοίου ή Eurotunnel)
• την ώρα άφιξης
Οι δηλώσεις ασφάλειας πρέπει να υποβάλλονται για έναν συγκεκριμένο αριθμό ωρών πριν από την άφιξη σε λιμένα του Ηνωμένου Βασιλείου. Αυτό γίνεται για να διασφαλιστεί ότι υπάρχει επαρκής χρόνος για τις συνοριακές αρχές ώστε να επεξεργαστούν τις δηλώσεις.
Για το Eurotunnel, οι διασαφήσεις ENS πρέπει να υποβληθούν τουλάχιστον μία ώρα πριν από την άφιξη (Coquelles).
Για τις θαλάσσιες διαδρομές μικρών αποστάσεων, οι διασαφήσεις ENS πρέπει να υποβάλλονται τουλάχιστον 2 ώρες πριν από την άφιξη για εισαγωγές εμπορευματοκιβωτίων και μή. Οι διαδρομές μικρών αποστάσεων αφορούν σε ταξίδια από:
• το αγγλικό κανάλι ή την ακτή του Ατλαντικού της Ευρώπης από το σημείο που συναντά το αγγλικό κανάλι έως και το λιμάνι του Algeciras
• Νορβηγία
• Ιρλανδία
• τα Νησιά Φερόε
• Ισλανδία
• λιμάνια στη Βαλτική Θάλασσα και τη Βόρεια Θάλασσα
Για την υποβολή της διασάφησης ασφάλειας απαραίτητος είναι ο αριθμός EORI.
Για εισαγωγές στο ΗΒ, η υποβολή της διασάφησης ENS πρέπει να γίνει στο νέο ψηφιακό σύστημα5 του ΗΒ, ενώ θα υπάρχει επίσης η δυνατότητα υποβολής διασαφήσεων μέσω συστημάτων CSP / τρίτων παρόχων λογισμικού.
Για τη μεταφορά εμπορευμάτων στη Βόρεια Ιρλανδία, οι διασαφήσεις ENS πρέπει να γίνουν στο σύστημα ελέγχου εισαγωγών (Import Control System – ICS NI). Για την υποβολή της δήλωσης διασάφησης, απαιτείται αριθμός EORI XI ή ΕΟRI EU σε ισχύ.
Όσοι διαθέτουν δίκτυα αντιμετώπισης λαθρεμπορίου (anti-smuggling nets – ASNs) ώστε να πληρούν τις προϋποθέσεις ασφάλειας, μπορύν να συνεχίσουν να κάνουν χρήση αυτών από 1.1.2021.
Στα σύνορα της ΕΕ
Ο οδηγός πρέπει να έχει, για κάθε αποστολή, αποδεικτικά στοιχεία τελωνειακής διασάσησης από τους εμπόρους στην ΕΕ και στο Ηνωμένο Βασίλειο. Αυτά τα αποδεικτικά στοιχεία είναι:
• αριθμός MRN (Master / Movement Reference Number) που μπορεί να αναφέρεται ως αριθμός εισόδου στο ΗΒ, ή,
• αριθμός EORI (Economic Operators Registration and Identification) του εμπόρου εάν ο Βρετανός εισαγωγέας κάνει τη δήλωση στα δικά του αρχεία,
• διασάφηση εξαγωγής ΕΕ MRN.
Στα σύνορα του Ηνωμένου Βασιλείου
Οι αρχές του Ηνωμένου Βασιλείου δεν θα σταματούν σε τακτική βάση οχήματα που εισέρχονται στο Ηνωμένο Βασίλειο για να ελέγξουν ότι έχουν τα σωστά τελωνειακά έγγραφα εισαγωγής.
Ωστόσο, κατά την άφιξη, προσωπικό των σημείων εισόδου μπορούν να σταματήσουν τα οχήματα όπως κάνουν τώρα με σκοπό τη διενέργεια ελέγχων για ορισμένες τελωνειακές παραβάσεις, ελέγχων ασφαλείας και κατά του λαθρεμπορίου. Όταν το κάνουν, θα απομακρύνουν το όχημα από την σειρά και θα ζητήσουν από τον οδηγό να παρουσιάσει το MRN ή / και το EORI για κάθε αποστολή, μαζί με άλλα έγγραφα ή πληροφορίες όπως απαιτείται.
Αναλυτικές οδηγίες για τις διαδικασίες που θα ακολουθούνται στα πλαίσια ειδικών καθεστώτων, όπως οι ΤIR, ATA, CTC, αλλά και για ειδικές κατηγορίες εμπορευμάτων όπως τα ζώντα ζώα και φυτά, χημικά, απορρίμματα, αλλά και οδηγίες για την ασφάλεια των οδηγών και τα σχετικά πρότυπα έντυπα προς συμπλήρωση, βρίσκονται στη σχετική ανακοίνωση της κυβέρνησης του ΗΒ 6 η οποία, υπόκειται σε συνεχή επικαιροποίηση καθώς οι διαπραγματεύσεις ΕΕ-Ην. Βασιλείου βρίσκονται σε εξέλιξη.