Η πρόσφατη μελέτη της σειράς “Sectors in focus” της Alpha Bank με τίτλο “Education, Skills and workforce in the Greek labor market” παρέχει μια ολοκληρωμένη ανάλυση του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος και της επίδρασής του στην αγορά εργασίας. Η μελέτη καλύπτει σημαντικές πτυχές όπως η δομή του εκπαιδευτικού συστήματος, οι δημογραφικές τάσεις και οι χρηματοδοτήσεις, με έμφαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Στο πρώτο κεφάλαιο, αναλύεται η σημασία του εκπαιδευτικού συστήματος για την κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη της χώρας. Παρουσιάζεται η δομή και η διάρθρωση της εκπαίδευσης στην Ελλάδα, ξεκινώντας από την προσχολική και φτάνοντας έως την τριτοβάθμια εκπαίδευση. Επίσης, γίνεται αναφορά στις επαγγελματικές προοπτικές και στις απαιτήσεις της αγοράς εργασίας.
Το δεύτερο κεφάλαιο εστιάζει στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση, περιγράφοντας τις τάσεις και τις προκλήσεις. Γίνεται αναφορά στην επαγγελματική εκπαίδευση και στα δεδομένα των μαθητών σε δημόσια και ιδιωτικά σχολεία. Η μείωση του αριθμού των εγγεγραμμένων μαθητών στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση, η οποία αποδίδεται σε δημογραφικές αλλαγές και την οικονομική κρίση, αναλύεται διεξοδικά.
Στο τρίτο κεφάλαιο, παρουσιάζεται η δομή της ανώτερης εκπαίδευσης, καλύπτοντας τόσο την μεταδευτεροβάθμια όσο και την τριτοβάθμια πανεπιστημιακή εκπαίδευση. Γίνεται αναφορά στα ελληνικά πανεπιστήμια, στον αριθμό των φοιτητών, εισακτέων και αποφοίτων, καθώς και στη διάρθρωσή τους ανά φύλο και ηλικία. Επίσης, αναφέρονται οι προκλήσεις της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, όπως το φαινόμενο των “αιωνίων φοιτητών”.
Το τέταρτο κεφάλαιο επικεντρώνεται στη χρηματοδότηση της εκπαίδευσης, τόσο από το δημόσιο όσο και από ιδιωτικούς πόρους. Αναλύεται η κατανομή των δημόσιων δαπανών στην εκπαίδευση και η επίδραση του προγράμματος Ελλάδα 2.0. Γίνεται επίσης αναφορά στις επενδύσεις στην επαγγελματική εκπαίδευση και στην ανάπτυξη δεξιοτήτων.
Στο πέμπτο κεφάλαιο, παρουσιάζεται το θεσμικό πλαίσιο του εκπαιδευτικού κλάδου, με έμφαση στις μεταρρυθμίσεις για τη λειτουργία των μη κρατικών πανεπιστημίων. Αναλύονται οι προοπτικές και οι προκλήσεις που συνοδεύουν την ίδρυση αυτών των πανεπιστημίων και ο ρόλος τους στην ενίσχυση του εκπαιδευτικού συστήματος.
Το έκτο κεφάλαιο εστιάζει στο ανθρώπινο δυναμικό της χώρας, παρουσιάζοντας τα δεδομένα για το εκπαιδευτικό υπόβαθρο και τις δεξιότητες των εργαζομένων. Αναλύονται οι αναντιστοιχίες δεξιοτήτων στην αγορά εργασίας και οι παράγοντες που επηρεάζουν τη ζήτηση επαγγελμάτων και δεξιοτήτων στο μέλλον. Επισημαίνεται η ανάγκη για προσαρμογή του εκπαιδευτικού συστήματος στις σύγχρονες απαιτήσεις της αγοράς εργασίας.
Η μελέτη καταλήγει με προτάσεις για την ενίσχυση του εκπαιδευτικού συστήματος και την αντιμετώπιση των προκλήσεων. Προτείνεται η ενίσχυση της χρηματοδότησης της εκπαίδευσης, η προώθηση της καινοτομίας και της ψηφιακής ενσωμάτωσης, η περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση στα σχολεία και η ενθάρρυνση της συνεργασίας μεταξύ πανεπιστημίων και αγοράς εργασίας. Επίσης, δίνεται έμφαση στην αντιμετώπιση της ανεργίας των νέων και στην προώθηση της επιχειρηματικότητας.
Με τις προτάσεις αυτές, η μελέτη της Alpha Bank στοχεύει στη δημιουργία ενός σύγχρονου και λειτουργικού εκπαιδευτικού συστήματος που θα προετοιμάσει το ελληνικό εργατικό δυναμικό για τις προκλήσεις του μέλλοντος, ενισχύοντας παράλληλα την κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη της χώρας.